Wadden Sea: Outstanding Universal Value by UNESCO 2009 :

‘The international Wadden Sea is the largest unbroken system of intertidal sand and mud flats in the world, with natural processes undisturbed throughout most of the area. The 1,143,403 ha World Heritage property encompasses a multitude of transitional zones between land, the sea and freshwater environment, and is rich in species specially adapted to the demanding environmental conditions.’

WORK IN PROGRESS, OPMERKINGEN OF SUGGESTIES MAIL ZE NAAR p.feddema@chello.nl

PLAN OP HOOFDLIJNEN.

WaddenDaalders
WaddenDaalders

Waarom WaddenDaalders

WaddenDaalders zijn bedoeld om de betrokkenheid van inwoners en bezoekers bij de toekomst van het Waddengebied te vergroten. Door de aankoop van WaddenDaalders werk je mee aan investeringen die klimaatveranderingen in het Waddengebied verminderen en/of compenseren. Er zijn grote investeringen voor de toekomst noodzakelijk om het Waddengebied zoveel mogelijk klimaatbestendig te maken.

Investeringen in:

  • natuurontwikkeling op de eilanden en langs de vastelandskust
  • duurzame landbouw in de waddengemeenten
  • verantwoorde kustvisserij
  • energiezuinige en schone havengebonden industrie
  • duurzame recreatie en energieneutraal wonen in de waddengemeenten.

Geschiedenis van de Daalder

Daalder 1563, Wikipedia

De daalder is een historische munt, die voor het eerst rond 1500 werd geslagen in Joachimsthal in Bohemen van zilver uit de mijnen aldaar. De naam was aan die plaats ontleend: Joachimsthaler of kortweg thaler (bron Wikipedia). De Nederlandse rijksdaalder was een munt die oorspronkelijk 50 stuivers en vanaf 1807 twee gulden vijftig waard was.

De introductie van de WaddenDaalder vormt een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de Daalder als betaalmiddel, waardoor klimaatbestendige investeringen in het Waddengebied gefinancierd kunnen gaan worden.

Klimaat en Zeespiegelstijging

Paesens

Zeespiegelstijging als gevolg van klimaatveranderingen, vormt op de lange termijn de grootste bedreiging voor duinen, kwelders, geulen en zandplaten van de Waddenzee. Als gevolg van de zeespiegelstijging zouden in 2050/2060 enkele procenten van de droogvallende zandplaten en lage kwelders kunnen verdwijnen – zie onderstaande link. Er zijn ook onzekere worst-case klimaatscenario’s die een veel groter verlies aan wadplaten laten zien.

Door investeringen in zandsuppleties, uitbreidingen van het duingebied en van het kweldergebied kan compensatie gevonden worden voor effecten van de zeespiegelstijging.

Zeespiegelstijging Waddenzee
Zeespiegelstijging Waddenzee

Emissie- en energiebeperkende investeringen Waddengebied

Door investeringen in:

  • alternatieve energiewinning (land en water),
  • schone productieprocessen (havengebonden industrie),
  • isolerende maatregelen (wonen, bedrijven en recreatie),
  • schone motoren (vervoer over water, land)
  • korte producent-consumentketens (landbouw en kustvisserij)

wordt een bijdrage geleverd aan de vermindering van CO2 (Klimaat), Stikstof en andere schadelijke emissies in het Waddengebied (lucht, bodem en water)

Landaanwinning
Landaanwinning

Wat is de WaddenDaalder?

Het opzetten van een Waddenzee investeringsfonds en -kader, dat breed door het publiek gedragen wordt.

De WaddenDaalder wordt in 2022 geïntroduceerd als een volwaardig (digitaal-) betaalmiddel naast de euro in alle waddengemeenten voor inwoners, bezoekers en mensen die het Waddengebied waarderen.

De huidige waarde is 2,38 euro, afgeleid van de huidige economische betekenis van het Nederlandse Waddengebied (4,158 miljard euro per jaar Economische Waarde Waddenzee en het aantal inwoners van Nederland, 17,5 miljoen). De waarde van de WaddenDaalders kan jaarlijks variëren, afhankelijk van de economische waarde van het Waddengebied.

Bij aankoop van 100 WaddenDaalders met een waarde van 238 euro, ontvangt men 99 digitale WaddenDaalders en 1 geslagen WaddenDaalder-munt, elk met een waarde van 2,38 euro per stuk.

Internationalisering van de WaddenDaalders voor Duitsland en Denemarken is mogelijk, gebaseerd op de totale waarde van het internationale Waddengebied (geschat op 14,137 miljard in 2021).

De WaddenDaalder kan per stuk vanaf 2022 voor 2,38 euro, door een ieder aangekocht worden bij de (virtuele-) Waddenbanken in Den Helder, Harlingen, Lauwersoog en Delfzijl en als betaalmiddel gebruikt worden in alle waddengemeenten.

Zeedijk bij Holwerd

Wie doet Wad

De opbrengsten van de WaddenDaalder worden door een Regionale Waddenzee Kring, waarin burgers uit de Waddengemeenten de meerderheid hebben naast adviserende deskundigen, duurzaam geïnvesteerd in het Waddengebied.

Organisatievorm voor het investeringskader met WaddenDaalders nog nader te bepalen. De organisatievorm moet gedragen worden door het brede publiek en transparant zijn over haar handelen.

Jaarlijkse update van de economische waarde van het Waddengebied door een onafhankelijk deskundigenpanel.

Hoe verlopen investeringsaanvragen en criteria voor gunning:

Aan elke investering ligt een gestandaardiseerde Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) en een effect-volgsysteem ten grondslag. Hoofdcriterium voor gunning van investeringen zijn de gunstige effecten van de investeringen die negatieve klimaateffecten verminderen in het Waddengebied.

Verantwoording en controle van de investeringen vindt jaarlijks plaats door een onafhankelijke deskundige audit-commissie en een accountant.

Achtergronden

Wat is de waarde van natuur, voor wie en hoe natuurlijk is de Waddenzee nog: nationaal en internationaal UNESCO WereldErfgoed. Randvoorwaarden voor investeringen.

Terp fan de Takomst, RWS 2021
Terp fan de Takomst bij Blije, foto bron RWS 2021

Lessen uit het verleden: grote ingrepen in het Waddengebied

  • Vroege bedijkingen in het Waddengebied en de Deltadijk, huidige dijkverhogingen
  • Afsluitdijk IJsselmeer, Lauwersmeer, riviermondingen
  • Zandsuppleties kustzone, winning zand uit de Noordzee vooroever
  • aanleg en baggerbeheer Havenkomgebieden
  • aanleg Stuifdijken eilanden
  • Kwelderwerken eilanden en vastelandskust: oud en nieuw
  • Gas- en zoutwinning Zuidwal, Ameland-Oost en kustgemeenten met bodemdaling als gevolg
  • aanleg vogeleiland Griend
  • aanleg Terp van de Takomst Blije
  • Baggerwerken vaargeulen scheepvaartverkeer
  • plannen aanleg Holwerd aan Zee.
Aangelegd eiland Griend, foto bron RWS 2021

Ingrepen uit het verleden in het (geo-)morfologisch systeem vormen geen garanties voor de toekomst. Wat kunnen we ervan leren in relatie tot de klimaatveranderingen?

Er zijn grote investeringen voor de toekomst noodzakelijk om het Waddengebied zoveel mogelijk klimaatbestendig te maken. Voorbeelden van dergelijke investeringen uit te werken.

Lely Afsluitdijk
Ir. Lely Afsluitdijk

Hoe de WaddenDaalders realiseren

Stap 1

  • Partners Startup en deskundigen

Www.waddendaalders.nl

copyrights PietFeddema.nl 2021